Świątynia Artemidy w Efezie



O świątyni

Znana pod nazwą Artemizjonu stanowiła największą ozdobę Efezu w Azji Mniejszej, czyli na ziemiach obecnej Turcji. Była to świątynia o wymiarach 130 m na 69 m, zbudowana na rozkaz króla Lidii Krezusa około 560 p.n.e. Świątynia Artemidy została zaprojektowana przez Chersifrona i Metagenesa z Knossos w stylu Jońskim. Do jej budowy użyto doskonałej jakości marmuru i cedru libańskiego. Świątynia z założenia była budowlą typu dipteros (dipteros - świątynie pełniące funkcje sakralne) otoczony podwójną kolumnadą złożoną z ośmiu kolumn przed elewacją frontową i tylną (tzw. oktastylos) i dwudziestu kolumn wzdłuż boków świątyni. Pozostałe kolumny, a było ich w sumie 117, umieszczono wewnątrz świątyni. Kolumny o wysokości ok. 18,0 m miały średnicę w dolnej części 2,5 m. Zdobiły je w dolnej części płaskorzeźby. We wnętrzu świątyni umieszczono cedrowy posąg Artemidy. Wśród rzeźbiarzy zaangażowanych do prac przy budowie znaleźli się między innymi: Fidiasz, Poliklet, Kresilas. Ukończenie budowli zajęło 120 lat. A to dlatego, że rzekomo świątynia miała być przebudowywana aż 9 razy.

Wzloty i upadki

W 356 p.n.e. świątynia została spalona przez szewca Herostratosa w nadziei, że ten występek unieśmiertelni jego imię. Kilkanaście lat później, świątynię chciał odbudować Aleksander Wielki, jednak mieszkańcy Efezu nie przyjęli jego warunku, jakim było umieszczenie w świątyni inskrypcji sławiących jego imię. Propozycja została odrzucona słowami: „Aleksandrze, nie wypada, żeby jeden bóg stawiał świątynię drugiemu bogu”. Aleksander, mimo iż nie przyjęto od niego pieniędzy na pokrycie kosztów odbudowy, zlecił swojemu architektowi, Dejnokratesowi, sporządzenie projektu świątyni. Koszt prac został sfinansowany ze składek mieszkańców Efezu. Odbudowa świątyni trwała od 334 p.n.e. do 260 p.n.e. Budowla stanęła na fundamentach poprzedniej świątyni i miała identyczne z nią wymiary. Niestety, w IV n.e świątynia upadła podczas najazdu plemia Gotów. Po tym wydarzeniu, nigdy jej już nie odbudowano.





ogrody ogrody ogrody