Wykonanie posągu
Posąg Zeusa to 13m wykonany z drogich materiałów takich jak złoto, kamienie szlachetne i kośc słoniowa (techika Chryzelefantynowa) antyczny posąg z V w. p.n.e. (437–432 p.n.e) autorstwa Fidiasza. Znajdował się w świątyni Zeusa w Olimpi.
Rzeźba przedstawiała siedzącego na tronie Zeusa o poważnym i dostojnym obliczu. Na głowie miał wieniec z gałązek oliwnych, z lewego ramienia zwisał mu złoty płaszcz, w prawej dłoni trzymał statuę bogini Nike, a lewą rękę wspierał na wykładanym szlachetnymi kamieniami berle.
Na rzeźbionych oparciach i nogach tronu ukazano postaci bóstw i sceny bitewne.
Szatę i włosy Zeusa wykonano ze złota, obnażone części ciała z kości słoniowej, tron z drewna cedrowego wykładanego hebanem i szlachetnymi kamieniami.
Historia posągu
Co zabawne posąg mógł nigdy nie powstać! Stało się tak jednak dlatego, że Fidiasz musiał opuścić Ateny ok. 438/437 p.n.e., kiedy to oskarżono go o przywłaszczeniu powierzonego złota przeznaczonego do budowy posągu Ateny (tzw. defraudacja).
Oskarżenie natury politycznej, ponieważ Fidiasz sympatyzował z ateńskim politykiem Peryklesem (495–429 p.n.e.), którego reformy miały wielu przeciwników.
Zaproszenie do Olimpii i zlecenie stworzenia pomnika Zeusa było aktem zaufania rady sanktuarium i jej wiary w niewinność artysty.
Fidiasz pracował najprawdopodobniej w wybudowanym w tym celu warsztacie – dwupiętrowym, dwuizbowym budynku, wzniesionym naprzeciwko świątyni Zeusa, o czym świadczą znaleziska podczas wykopalisk z lat 50. XX w. – pozostałości materiałów używanych do budowy posągu, wiele narzędzi oraz fragment kubka z napisem „Fidiasz”.
W II w n.e król Syrii Antioch IV Epifanes podarował świątyni drewnianą zasłonę zdobioną motywami asyryjskimi, którą umieszczono za posągiem, a w I w n.e cesarz rzymski
Kaligula (12–41) polecił przewiezienie posągu do Rzymu, jednak kiedy robotnicy mieli zabierać się do rozbiórki rzeźby, Zeus miał zacząć się tak śmiać, że zawalił się sufit i robotnicy uciekli.
Po wprowadzeniu zakazu igrzysk olimpijskich, posąg został wywieziony do Konstantynopola ok. 420r n.e, gdzie przepadł w pożarze w 475r n.e. Rzeźba stała w świątyni w Olimpii przez ok. 800 lat.
Źródła historyczne
Jedyne przedstawienia posągu, które zachowały się do XXI w. to rewersy monet z Elidy. Zachowało się jednak wiele opisów literackich, m.in. Strabona z I w. n.e., Kallimacha z Cyreny z III w. p.n.e. i Pauzaniasza II w. n.e.
